पहाड़ वैसे तो हर मौसम में अपनी प्राकृतिक सुन्दरता से लोगों का मन मोह लेते हैं लेकिन वसंत ऋतु में उनकी सुन्दरता देखने लायक होती है। इसीलिये नरेन्द्र सिंह नेगी उत्तराखंड जाने वालों को सलाह देते हैं कि “मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि” अर्थात अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना और फिर वह इसके पीछे के कारणों को भी बताते हैं। लगता है यह गीत हर पहाड़ी व्यक्ति की भावना का गीत है क्योंकि यह सब बातें पूरे उत्तराखंड पर ही लागू होती हैं। गीत की अंतिम पंक्तियां तो जैसे दिल चीर जाती हैं। “वखि फुन्डे होलु खत्युं मेरु भि बचपन, उकिरी सकली त उकिरी की लेई ” अर्थात “वहीं कहीं मिलेगा तुम्हें मेरा भी बचपन, अगर उठा कर ला पाओगे तो संभाल कर उसे भी ले आना” । तो सुनिये यह गीत जिसे एलबम “चली भै मोटर चली” से लिया गया है और इसका ऑडियो/वीडियो टी.सीरीज कैसेट पर उपलब्ध है।
गीत का भावार्थ :
अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना
जब हर जगह बुरांश के फूल खिलकर
जंगलों में आग लगे होने का आभास देते हैं (अपने सुन्दर लाल रंग के कारण)
पंखों वाले सुन्दर फ्यौंलि के फूल पीले रंग में रंगे होते हैं
लइया, पैयां, ग्वीराल (कचनार) के फूलों से सजी हुई धरती देख कर आना..
अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना
रंगीले फागुन में हौल्यारों कि टोली, पहाड़ों को रंग रही होगी
कोई किसी के रंग में रंगा होगा तो कोई मन ही मन किसी का हो चुका होगा
तरह-तरह के रंगों की बाढ़ और प्रेम के रंगों में भीग कर ही आना
अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना
तुम्हें मिलेंगे देहरी में खिलते फूल (फूलदेई), रात-रात भर चलने वाले गिदारों (गायकों) के गीत
चैत के बोल, ओजियों (ढोल बजाने वालों) के ढोल, यही तो है मेरे मुलुक (देश) की रीत
रसिया मर्दों के ठुमके और सुन्दर बांद (महिलाओं) के लसके-ठसके देखकर आना
अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना
चैत की इस बहार के बीच तुम्हें सुनाई देंगे पहाड़ों में गूंजते घसियारिनों के मधुर गीत
खेल खेलते मस्ती में डूबे हुए लड़के मिलेंगे और मिलेंगी गले में टंगी हुई घन्टियां बजाती गायें
वहीं कहीं मिलेगा तुम्हें मेरा भी बचपन, अगर ऊठा कर ला पाओगे तो संभाल कर उसे भी ले आना
अगर मेरे पहाड़ी देश में जाना तो बसन्त ऋतु में ही जाना
गीत के बोल देवनागिरी में
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
हैरा बण मा बुराँस का फूल, जब बण आग लगाणा होला..
भीटा पाखों थैं फ्योलिं का फूल, पिन्ग्ला रंग मा रंग्याणा होला ..
लाइयां पैयां ग्वीराल फूलु ना, लाइयां पैयां ग्वीराल फूलु ना, होलि धरती सजि देखि ऐइ …
बसन्त रितु म जैयि…
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
रंगीला फागुन होल्येरों कि टोलि, डांडि कांठियों रंग्यणि होलि…
कैक रंग म रंग्युं होलु क्वियि, क्वि मनि-मन म रंग्श्याणि होलि..
किर्मिचि केसरि रंग कि बार, किर्मिचि केसरि रंग कि बार, प्रेम क रंगों मा भीजि ऐइ…
बसन्त रितु म जैयि….
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
बिन्सिरि देल्युं मा खिल्दा फूल, राति गों-गों गितेरुं का गीत…
चैता का बोल, ओजियों का ढोल, मेरा रोंतेला मुलुके कि रीत…
मस्त बिगिरैला बैखुं का ठुम्का, मस्त बिगिरैला बैखुं का ठुम्का, बांदूं का लस्सका देखि ऐइ….
बसन्त रितु म जैयि…
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
सैणा दमला अर चैतै बयार, घस्यरि गीतों मा गुंज्दि डांडि…
खेल्युं मा रंग-मत ग्वेर छोरा, अट्क्दा गोर घम्डियंदि घंडि..
वखि फुन्डे होलु खत्युं मेरु भि बचपन, वखि फुन्डे होलु खत्युं मेरु भि बचपन, उकिरी सकली त उकिरी की लेई …
बसन्त रितु म जैयि…
मेरा डांडी काण्ठियों का मुलुक जैल्यु, बसन्त रितु मा जैयि,बसन्त रितु मा जैयि
बसन्त रितु मा जैयि, बसन्त रितु मा जैयि, बसन्त रितु मा जैयि
गीत : [audio:mera-daandi-kanthiyon-ka-muluk-narendra-singh-negi-merapahad-dot-com.mp3]
इस गीत का हिन्दी अर्थ हमारे सदस्य और लेखक हेम पंत का है।
अपना उत्तराखंड में उत्तराखंड से संबंधित गीत केवल उत्तराखंड के संगीत को बढ़ावा देने के लिये हैं। यदि आपको यह पसंद आयें तो निवेदन है कि बाजार से इन्हे सीडी या कैसेट के रूप में खरीद कर उत्तराखंडी संगीत को बढ़ावा दें। हम यथा-संभव सीडी या कैसेट की जानकारी देने का प्रयास करते हैं। यदि आपको इससे संबंधित जानकारी हो तो क़ृपया टिप्पणी में बतायें।
Lyrics of the song “ Mera Dandi Kanthiyon Ka Mulul”
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
Haira ban ma buraans ka phool,jab ban aag lagana hola
Bheeta pakhon tein fyolin ka phool,pingla rang ma rangyana hola
Laiyan paiyaan gweeraal phoolu na,Laiyan paiyaan gweeraal phoolu na,holi dharti saji dekhi aai…
Basant ritu ma jaiyi…
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
Rangeela phagun holyeroon ki toli,dandi kanthiyo rangyani holi,
Kaika rang ma rangyun holu kwiyi,kwi mani-man ma rangshyani holi
Kirmichi kesari rang ki baar,Kirmichi kesari rang ki baar,prem ka rangon ma bheeji ayee
Basant ritu ma jaiyi….
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
Binsiri deylion ma khilda phool,raati gaon-gaon giterun ka geet,
Chaita ka bol,aujiyon ka dhol,mera rountela mulukey ki reet,
Mast bigraila baikhun ka thumka, Mast bigraila baikhun ka thumka,Bandhoon ka lasaka dekhi aiyee,
Basant ritu ma jaiyi…
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
Saina damala ar chaitai bayar, ghasyari geeton na gunjdi daandi
Khelyun ma rang-mat gwer chhora, atkada gor ghamdandi ghandi,
Ukhi phundey holu khatyun meru bhi bachpan,Ukhi phundey holu khatyun meru bhi bachpan, Ukri sakli te ukri ki laiyi
Basant ritu ma jaiyi
Mera dandi kanthiyoon ka muluk jailyu,Basant ritu ma jaiyi,
Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi,Basant ritu ma jaiyi
You can get many such songs in our forum and download Kumaoni/Garhwali songs through the links provided there.
Essence:
Whenever you go to my place, go there in the spring season, go there in the spring season
Then the flower of Burans* would give the impression of fire in the forest
and the Fyolin* flower would blossom in bright yellow colour
Laiyan*, Paiyan*, Gweeral* flowers would be filling charming colours
Go there in the spring season…
Then the holiyar* would be sprinkling colours everywhere
the colour of love would be colouring everyone
go and get drenched in the colour of love and warmth
Go there in the spring season…
Then the flowers would be decorating doors, people would be singing songs
drummers would be beating drums with joy
see the dance of people and their beautiful cloths
Go there in the spring season…
Then women would be singing melodious songs in the jungle, children would be playing
cattle would make sweet sound with bells
somewhere there you would find my lost childhood,if you can, bring that back
Go there in the spring season…
Burans, Fyolin, Laiyan, Paiyan, Gweeral : Local flowers of Uttarakhand
holiyar : One who plays holi (Famous Festival of India)
Album : Chal Bhey Motor Chali, Audio-Video : T-Series
Disclaimer : These songs are only to promote Uttarakhandi Music. If you like these then please buy original Cd/Cassettes and help Uttarakhandi Music.
aapne uttrakhand ke bare main kya kahen ye to swarg hai dharti per???
Negi Da aapku ye geet suneek rooh kaap jaati hai
I want more garhwali song from net . I love uttrakhand . I miss garhwal. I want to stay in garhwal for whole my life
nothing can be better than this description of heaven.
bahot hi khubsrat
jathega bola wathega kam ap thay sath sath parnam
jai uttarakhand jai negi da nice song
Negi ji ye song the suni ki mithe apnu gao yad ejandu wu phad gad gaadera wkha ku pani hawa sabyad ejandu ar fir akhiyo maa maya ku umal e jandu
bahut khubsurat song hai